Beter werken aan maatschappelijke vraagstukken? Werk vanuit autonoom makerschap!
Zelf geen tijd om boeken te verslinden, maar wel behoefte aan inspiratie? Dan ben je op de juiste plek. De deelnemers van de eerste PONT Boekenclub delen hun inzichten met je. Kunstenaar en social designer Tabo Goudswaard nam de deelnemers als boekenclubleider mee langs vier publicaties over de kracht van autonoom makerschap. De groep dook diep in de materie.
Hoe kan autonoom makerschap je als professional versterken bij het werken aan maatschappelijke vraagstukken?
Wat is autonoom makerschap?
Het thema dat Tabo koos voor de boekenclub was ‘de kracht van autonoom makerschap voor maatschappelijke vraagstukken’. Tabo legt uit: “Soms voelt het alsof wij ons moeten voegen naar wat maatschappelijke systemen dicteren. De systemen lijken meer macht over ons te hebben dan andersom. Mijn uitgangspunt is dat we onszelf niet buiten systemen moeten plaatsen, maar dat wij de systemen zelf zijn en ze ook opnieuw kunnen, mogen en soms moeten herontwerpen.
“Autonoom makerschap is een werkhouding waarbij je je persoonlijke waarden, fascinaties en drijfveren toelaat in het maakproces. Voor succesvolle verandering is naast kennis van het hoofd ook kennis van het hart nodig. En naast verbeeldingskracht is er ook overtuigingskracht nodig”
Inzichten uit de publicaties: Wat kan jij ermee?
Bij een boekenclub denk je misschien aan een huiskamerkring waarin op elkaars gedachten over een boek wordt gereflecteerd. De PONT Boekenclub doet dit ook, maar gaat een stap verder. Naast boeken, zijn er veel andere vormen van publicaties die ons veel kunnen leren. En als we het hebben over het Autonoom Makerschap, is er des te meer reden om naar kennis te zoeken op de plekken die niet altijd voor de hand liggen.
De publicatielijst die Tabo heeft samengesteld is zeker de moeite om zelf eens door te bladeren, als je zoekt naar handvatten om het autonoom makerschap toe te passen op maatschappelijke vraagstukken. Benieuwd welke publicatie je moet lezen of zien? De boekenclub deelnemers vertellen wat ze ervan hebben opgestoken.
Documentaire ‘White Cube’ van kunstenaar en filmmaker Renzo Martens.
White Cube documenteert een onorthodox plan van kunstenaar Renzo Martens om de lokale economie aan te zwengelen. Het vertolkt een poging om de welvaartstroom om te draaien en de privileges die verbonden zijn met de kunstwereld in te zetten voor echte verandering.
“De discussies rondom dit werk hebben mij aan het denken gezet over de neiging om snel te oordelen over de boodschapper (zoals het geval was bij Renzo Martens), en ons in plaats daarvan te richten op de inhoud. Het gesprek over de diepere lagen van hun werk kan daardoor beter aan de orde komen. Dat wekt de vraag, hoe ontwerp je dat?”
Boek Frame Innovation van Kees Dorst
Dorst omschrijft een innovatie-gerichte werkwijze voor het oplossen van problemen in organisaties: Frame Creation. Het systeem gebruikt Design Thinking om nieuwe perspectieven op het probleem te genereren, in plaats van slechts naar antwoorden te zoeken in oplossingen.
“Als je aan een verandering wilt werken die blijvend is, kan reframing helpen om je perspectief te verschuiven. Zo bekijk je het probleem vanuit een nieuwe invalshoek en kom je tot oplossingen die je anders nooit had bedacht.”
Boek Designing with-in Public Organizations van André Schaminée
Dit boek illustreert hoe de praktijk van ontwerper en publieke organisaties met elkaar verbonden kunnen worden, van de werkvloer tot op beleids- en directieniveau. Het ondersteunt bij het creëren van de juiste context voor een impactvol design thinking proces met en binnen publieke organisaties, waardoor de onderlinge verschillen tussen de disciplines optimaal worden benut.
“De kennis uit dit boek sluit naadloos aan op de uitdagingen die ik tegenkom in mijn dagelijkse werk. Het heeft mij geholpen om sommige ‘onderbuikgevoelens’ en observaties te duiden vanuit de theorie. Daardoor kan ik het beter bespreekbaar maken met collega’s.”
Website Learning To Love You More van Miranda July & Harrell Fletcher
Tijdens de laatste sessie werden de nieuwe perspectieven getest in de praktijk. Aan de hand van de website learningtoloveyoumore.com, bereidde Tabo een interactieve sessie voor. De website is een interactief kunstwerk, waar allemaal bijzondere vragen en uitdagingen op staan.
De uitdagingen van Learning To Love You More zijn een voorbeeld van hoe je met elkaar actieonderzoek kunt doen. Ze prikkelen om ander gedrag te gaan vertonen. Dat werkt inspirerend naar anderen om ook nieuw gedrag te gaan vertonen.
In de praktijk: hoe verplaats jij jezelf in een andere context?
Alle deelnemers namen een vraag of opdracht mee waar ze onderzoek naar wilden doen.
“Door een ontwerp-context te creëren, stimuleer je een omgeving die openstaat voor experiment, leren en iteratie.” Benieuwd hoe jij die ontwerp-context op een makkelijke manier kan creëren? Laat je inspireren door de onderzoeksvragen en de invulling daarvan door de boekenclub deelnemers.
