BOSK is een wandelend bos van ruim duizend bomen, dat in de zomer van 2022 honderd dagen lang de binnenstad van Leeuwarden ontregelde. Inwoners en passanten verplaatsten de bomen steeds naar een nieuwe locatie, waarmee het stadsbeeld letterlijk en figuurlijk werd hertekend.
Het begon met een bijna onmogelijk plan, vol ambitieuze doelstellingen. De gemeente Leeuwarden en provincie Friesland wilden werken aan ‘een provincie die we met trots door kunnen geven aan volgende generaties’ en zochten daarvoor de samenwerking met landschapskunstenaar Bruno Doedens, die samen met culturele organisatie Arcadia zijn groene ideeën in Leeuwarden tot uitvoering kon brengen. Zo kwam Bosk tot leven. Een krachtig voorbeeld van hoe vormgeven en verbeelden, een kernprincipe van een Ontwerpende Aanpak, bijdraagt aan verandering. Door abstracte ideeën tastbaar te maken, werd niet alleen de fysieke ruimte getransformeerd, maar werden ook de bewoners uitgedaagd om hun relatie met groen in de stad te heroverwegen
Almar Dam, projectleider van de gemeente LeeuwardenWe willen in Leeuwarden dat de bomen het wat vaker gaan winnen van al die andere zaken
Een levend canvas voor verandering
Bosk bood een uniek perspectief op de rol van bomen in de stad, niet alleen als decoratie, maar als essentiële elementen die bijdragen aan de leefbaarheid. Door de 1200 mobiele bomen en struiken steeds op een andere locatie in de stad te plaatsen, werd het stedelijke groen op een creatieve manier geïntegreerd in de publieke ruimte. Zo konden bewoners ervaren wat vergroening met de stad doet, en werden ze aangespoord om anders te denken over de indeling en gebruik van de ruimte.
De kracht van verbeelding
Voor Bruno Doedens stond één gedachte centraal: “Als bomen kunnen wandelen, kunnen mensen veranderen”. Door de bomen in beweging te brengen, nodigde Bosk mensen uit om stil te staan bij de impact van natuur in hun dagelijkse leven. De fysieke aanwezigheid van bomen op onverwachte plekken in de stad creëerde een emotionele reactie bij veel bewoners, die vroegen of het bos permanent mocht blijven. Dit toont de kracht van verbeelding in het creëren van nieuwe visies voor een stedelijke toekomst.
Samenwerking en innovatie
De samenwerking tussen de gemeente Leeuwarden en de organisatie Arcadia was cruciaal om Bosk mogelijk te maken. “Het is prachtig om onmogelijke dingen te doen en niet te verzanden in waar het allemaal mis kan gaan,” zegt Doedens. Arcadia werkt vaker samen met de gemeente Leeuwarden om culturele onmogelijkheden waar te maken in de stad. De ervaring van Arcadia en degezamenlijke inspanning tussen kunstenaars, gemeenteambtenaren en bewoners maakte het mogelijk om regels los te laten en ruimte te geven aan creativiteit en innovatie. Dit leidde niet alleen tot een geslaagd evenement, maar ook tot blijvende veranderingen in de manier waarop Leeuwarden omgaat met groen in de stad.
Inspirerende resultaten
Met een rijk programma van exposities, tentoonstellingen, optredens en bijeenkomsten, aandacht in kranten, op TV, radio, in raadsvergaderingen en zelfs een rechtszaak voor de rechten van de natuur heeft Bosk de aandacht gevestigd op de noodzaak om anders naar de relatie tussen mens en natuur te kijken. “Mensen verhouden zich nu anders tot initiatieven van de gemeente om groen toe te voegen,” merkt Dam op. Bosk heeft een blijvende impact achtergelaten op de stad Leeuwarden. Het project heeft aangetoond dat door groen een centrale rol te geven, stedelijke problemen zoals hittestress en waterbeheer op innovatieve manieren kunnen worden aangepakt.
Bruno Doedens, landschapskunstenaar en ontwerper van BOSKAls bomen kunnen wandelen, kunnen mensen veranderen.
Meer weten over een ontwerpende aanpak?
Bosk laat zien hoe de kracht van verbeelding een stad kan transformeren. Vormgeven en verbeelden is één van de vier kenmerken die altijd aanwezig zijn in een ontwerpende aanpak. Wil je meer weten over wat een ontwerpende aanpak is en inspirerende voorbeelden zien?
Lees meer over een ontwerpende aanpak en bekijk meer cases.