In het voorjaar van 2026 start de tweede editie van het leeratelier Ontwerpend Werken aan Maatschappelijke Impact. In dit reflexieve traject faciliteert de NSOB samen met PONT het gesprek tussen ambtelijke en ontwerpende professionals over de manier waarop zij impact maken met en in elkaars werkpraktijk. Het programma bestaat uit zeven modules met interactieve sessies en een slotbijeenkomst om elkaars werelden beter te leren kennen en te onderzoeken wat er nodig is om hindernissen in de dagelijkse werkpraktijk het hoofd te bieden.

Opgaven als de woningnood, klimaatverandering, sociale ongelijkheid en de gezondheidszorg stellen onze samenleving voor ingewikkelde uitdagingen. Deze vraagstukken zijn verweven in verschillende domeinen, hebben niet één eigenaar en zijn niet (makkelijk) op te lossen. Bij het aanpakken van dergelijke complexe vraagstukken blijkt een ontwerpende manier van werken goed te passen. Een ontwerpende aanpak is een integrale en iteratieve aanpak, die zich juist goed leent voor unieke en steeds veranderende situaties. 

Om de potentie van de aanpak in een publieke context te benutten moet wel een aantal drempels worden genomen. Overheid en ontwerpers werken volgens verschillende principes. Zo moet de overheid zich verhouden tot politiek en heeft zij te maken met checks & balances. Dat gaat niet altijd samen met de beweegruimte en flexibiliteit waar een ontwerpende aanpak om vraagt. Ook kunnen ambtenaren die zich bezighouden met maatschappelijke vraagstukken de praktijk en werkwijze van ontwerpers als onvoorspelbaar ervaren omdat het zich lastig laat inkaderen in het bestuurlijk en ambtelijk proces. Deze schurende logica’s zitten een succesvolle publieke ontwerppraktijk in de weg.

Leeratelier

In dit leertraject staat het ontwikkelen van gedeelde denkramen en een gezamenlijke taal centraal. Tijdens de startbijeenkomst maken we kennis met elkaar en het programma, en verkennen we de verschillende werelden van de ontwerppraktijk en de overheid. Tijdens de daaropvolgende modules staat steeds één inhoudelijk thema centraal. 

In de ochtend introduceert een gastspreker tijdens een gastcollege het thema van de betreffende module. Dat kan bijvoorbeeld gaan over de manieren waarop taal ons kan hinderen en helpen bij het voorbijgaan aan schurende logica’s. Een ander onderwerp is het werken in netwerken: welke sturings- en organisatieprincipes zijn nodig om je staande te houden tijdens deze vorm van werken met een veel- en verscheidenheid aan actoren?
Beoogde gastsprekers en begeleiders zijn o.m. dr. Martin Schulz, Lotte Vergouwen, dr. Hans Vermaak, dr. Jorren Scherpenisse, drs. Andrea Frankowski, dr. ir. Nynke Tromp, drs. Marije Huiting, Femke Coops MSc, drs. Tijs van de Vijver, Thijs van Exel, en prof. dr. Mark van Twist.

In de middag gaan we zelf aan de slag met ontwerpend werken in relatie tot het centrale onderwerp van de dag en reflecteren deelnemers onder begeleiding van PONT en de NSOB op de betekenis van de inhoudelijke inbreng van de gastdocent voor de eigen praktijk en zelf ingebrachte casuïstiek. De uitwisseling stopt niet bij deze modules, maar is een doorlopende lijn in het traject. Voor het leeratelier worden tweetallen gevormd waarmee tussen de bijeenkomsten in kan worden uitgewisseld over inzichten en dilemma’s. 

Voor wie?

Dit intensieve leertraject is bedoeld voor gemotiveerde ervaren ontwerpers die actief zijn in een politiek-bestuurlijke omgeving en ervaren ambtenaren die ervaring met ontwerpend werken hebben. 

Deelname en aanmelding

Om dit leertraject zo waardevol mogelijk te maken, streven we naar een diverse groep waarin expertise en casuïstiek van deelnemers elkaar aanvullen. Binnen twee weken ontvang je een reactie op je aanmelding. In januari voeren we intakegesprekken, zodat we samen kunnen bekijken of dit leeratelier goed bij jou en de groep aansluit. Daarna hoor je of je deelname definitief is.

Meld je aan via de website van de NSOB.  https://www.nsob.nl/opleidingen/opleidingsaanbod/leeratelier-ontwerpend-werken-aan-maatschappelijke-impact

Het tarief is €4041,67,- (BTW-vrij) voor ambtenaren. De deelname plaatsen voor ontwerpers worden door PONT bekostigd.

Praktisch

Het traject bestaat uit 8 bijeenkomsten tussen eind maart en november 2026. De bijeenkomsten vinden hoofdzakelijk plaats bij de NSOB in Den Haag.